Kanada Merkez Bankası, Gizliliğe Önem Veren Bir Dijital Para Altyapısı Geliştiriyor!

Kanada Merkez Bankası, MIT ile işbirliği yaparak, gizlilik ve dağıtık yapıyı ön planda tutan bir merkez bankası dijital para birimi (CBDC) için teknik bir çerçeve geliştiriyor. Kendi kendine yönetilebilen cüzdanlar kullanılacak.

Kanada Merkez Bankası, 4 Temmuz’da Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Dijital Para Girişimi ile iş birliği yaparak, perakende kullanıcılar için yeni bir Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) teknik çerçevesi geliştirdiğini duyurdu.

Çalışmanın temel amacı, günlük işlemlerde nakit paranın sunduğu anonimlik ve kullanım kolaylığını dijital ortamda yeniden sağlayabilmektir.

Gizlilik Odaklı OpenCBDC 2PC Modeli

Kanada Merkez Bankası’nın geliştirdiği çerçeve, OpenCBDC 2PC adı verilen bir modeli temel alıyor.

Bahsedilen bu model sayesinde kullanıcılar, dijital varlıklarını kendi kendine yönetilen cüzdanlarında doğrudan saklayabiliyor. Ayrıca banka ve ödeme hizmeti sağlayıcılarına kişisel bilgilerini paylaşmadan eşler arası (P2P) işlemler gerçekleştirebiliyor.

Sistem, işlemleri yürütmek için Bitcoin’de kullanılan harcanmamış işlem çıktısı (UTXO) yöntemine benzer bir yapıdan yararlanıyor. Böylece işlemler hızlı ve güvenli bir şekilde işleniyor.

Gizlilik, kişisel tanımlayıcı bilgiler ile işlem verilerinin birbirinden ayrılmasıyla güçlendiriliyor. Kayıt yaptırmamış kullanıcılar fonlarını tamamen anonim olarak saklayabilirken, kayıtlı kullanıcılar için bile merkez bankasıyla paylaşılan bilgiler minimum düzeyde tutuluyor.

Sıfır bilgi ispatı (zero-knowledge proof) gibi gelişmiş kriptografik teknolojiler sayesinde işlem tutarları sistem altyapısından gizlenebiliyor. Bu sayede, geleneksel elektronik ödeme yöntemlerine kıyasla çok daha güçlü bir gizlilik koruması sağlanıyor.

Geliştirme Sürecinin Arka Planı ve Önümüzdeki Zorluklar

Kanada Merkez Bankası’nın geliştirdiği bu yeni modelin arkasında, CBDC’lerin hükümetler tarafından bir gözetim aracı olarak kullanılabileceği yönündeki küresel kaygılar yatıyor. CBDC her ne kadar merkez bankası tarafından ihraç edilen yasal bir para birimi olsa da, alt yapısında kullanılan teknolojiler büyük ölçüde kripto varlıklarda görülen yöntemlerle örtüşüyor.

Yaşanan bu endişelere yanıt verebilmek için sistem, kimlik bilgileri ile işlem verilerinin ayrılması ve gelişmiş kriptografi tekniklerinin kullanılması gibi önemli önlemlerle tasarlandı. 

Böylece kara para aklamayı önleme gibi düzenleyici gereksinimler karşılanıyor ve kullanıcı anonimliği korunuyor. Amaç, düzenleme ve gizlilik arasında denge kurmak ve çelişkili görünen bu iki ihtiyacı uyumlu hale getirmektir.

Kanada eski Merkez Bankası Başkanı Mark Carney’in CBDC konusundaki destekleyici tutumu, bu araştırma çalışmalarına önemli bir ivme kazandıran etkenlerden biri oldu.

Sistemin hayata geçirilmesinde hâlâ çözülmesi gereken bazı teknik ve operasyonel sorunlar bulunuyor. Özellikle fiziksel mağazalarda ödeme altyapısının güncellenmesi ve yüksek ölçekli kullanımda performansın korunması, üzerinde çalışılması gereken temel başlıklar arasında yer alıyor.

Bunun yanında, bu modelin özellikle ödeme işlemlerine odaklanmış bir sistem olması, akıllı sözleşmeler gibi daha kapsamlı işlevler sunabilen Ethereum (ETH) gibi platformlardan farklı bir tasarım felsefesine sahip olduğunun da altı çiziliyor.

Her ne kadar bu araştırma, Kanada’nın CBDC ihraç edeceği yönünde kesin bir karar anlamına gelmese de, ileride böyle bir ihtiyaç doğması halinde kullanılabilecek güçlü bir altyapı sunuyor.

Kanada’nın gizliliği önceliklendiren yaklaşımı, onu diğer ülkelerin CBDC modellerinden ayırıyor. Ayrıca vatandaş odaklı tasarım anlayışıyla küresel ölçekte dikkat çeken öncü bir örnek olarak öne çıkıyor.

KEŞFEDİN: Binance Yeni Listelenecek Coinler – Güncel Projeler