Nhà kinh tế học nổi tiếng đồng thời là tác giả cuốn sách “Thiên nga đen” – Nassim Taleb – tin rằng kỷ nguyên thống trị của đồng đô la Mỹ với tư cách là đồng tiền dự trữ toàn cầu đang dần khép lại trong lặng lẽ. Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Bloomberg, Taleb cho biết hệ thống tài chính toàn cầu đang trải qua một cuộc dịch chuyển ngầm nhưng có ý nghĩa sâu sắc. Vàng đang dần giành lại vị thế trước các loại tiền pháp định – đặc biệt là USD.
Taleb cho rằng ngày càng nhiều quốc gia và tổ chức trên thế giới đang cảm thấy bất an trước việc đồng đô la Mỹ bị sử dụng như một công cụ chính trị. Ông đặc biệt nhấn mạnh các lệnh trừng phạt do Mỹ dẫn đầu áp đặt lên Nga sau cuộc xung đột tại Ukraine là một bước ngoặt quan trọng. Nó làm dấy lên lo ngại rằng quyền tiếp cận hệ thống tài chính toàn cầu có thể bị “vũ khí hóa” bất cứ lúc nào vì các lý do địa chính trị.
Mặc dù mục tiêu trước mắt là gây áp lực lên Moscow nhưng hành động này đã dẫn đến những hệ quả ngoài mong muốn. “Khi Mỹ đóng băng tài sản nước ngoài nắm giữ, ngay cả những bên không liên quan đến Nga cũng bắt đầu suy nghĩ lại về việc phụ thuộc quá nhiều vào đồng đô la và Euro,” Taleb nhận định.
Theo Taleb, sự xói mòn niềm tin vào đồng đô la giờ đây không còn là lý thuyết, mà đã bắt đầu thể hiện rõ qua hành vi thực tế. Các chính phủ, các tổ chức lớn trên thế giới đang ngày càng tích trữ vàng nhiều hơn, xem đây như một công cụ phòng ngừa rủi ro và kho lưu trữ giá trị thầm lặng. Dù các giao dịch thương mại quốc tế hiện vẫn chủ yếu được định giá bằng đô la Mỹ, Taleb lưu ý rằng nhiều bên đang âm thầm chuyển đổi phần lớn nguồn thu đó trở lại thành vàng. Động thái này cho thấy sự ưu tiên ngày càng lớn đối với tài sản hữu hình, trung lập về mặt chính trị – điều mà các loại tiền pháp định hiện khó có thể đáp ứng trong bối cảnh địa chính trị phức tạp như hiện nay.
Ông cũng liên hệ sự dịch chuyển này với sự suy giảm niềm tin rộng hơn vào chính bản thân đồng đô la Mỹ. Trong bối cảnh thâm hụt ngân sách ngày càng phình to và nước Mỹ đối mặt với rủi ro tài khóa gia tăng, Taleb nhận định rằng nhà đầu tư ngày nay bắt đầu có những chuyển dịch. Xu hướng là ưu tiên rót vốn vào cổ phiếu hoặc các tài sản hữu hình – thay vì nắm giữ một loại tiền tệ đang dần mất giá theo thời gian.
Nassim Taleb kết luận: “Không phải chính thức nhưng trên thực tế vàng đã giành lại vai trò của mình – một loại tiền tệ dự trữ toàn cầu và thị trường đang âm thầm điều chỉnh để thích nghi với thực tế đó.”
Trần Hữu Nam là một cây bút tự do chuyên về tiền mã hóa và các công nghệ tài chính mới nổi. Trong suốt bốn năm qua, anh đã tập trung phân tích tác động của blockchain đến các thị trường và hệ thống tài chính toàn cầu. Với nền tảng trong lĩnh vực tài chính số và niềm đam mê với công nghệ phi tập trung, Nam mang đến những nội dung sâu sắc, dễ hiểu, giúp kết nối kiến thức kỹ thuật phức tạp với độc giả phổ thông.